Birleşmiş Milletler raporuna göre, Suriye’nin savaş sonrası yeniden inşası için 400 milyar doları aşan bir bütçe gerekebilir. Esat’ın devrilmesiyle başlayan yeni dönem, ülkenin geleceği için büyük bir belirsizlik yaratıyor.
Yıkımın Boyutu
Suriye’deki iç savaş, ülkenin altyapısına büyük zarar verdi. Konutların yüzde 17,5’i yıkıldı. Altyapı hasarı 117,7 milyar doları buldu. Bu, 2010 yılındaki GSYİH’nin iki katına denk geliyor.
Ekonomik Çöküş
Tarım, sanayi ve hizmet sektörleri büyük darbe aldı. Petrol ve madencilik üretimi yüzde 94 azaldı. İmalat, iç ticaret ve inşaat sektörü yüzde 70 daraldı. 2017’de petrol dışı ekonomi yüzde 52 küçüldü.
Sanayi Kayıpları
Sanayi tesislerindeki zarar 3 ila 4,5 milyar dolar arasında. 2011 öncesi 130 bin olan sanayi işletme sayısı, 2018 sonunda 70 bine düştü. Bugün bu sayı çok daha düşük.
Enerji Krizi
Enerji altyapısının büyük kısmı tahrip oldu. Elektrik sektöründeki zararlar 120 milyar doları aştı. Elektrik şebekesinin yarısından fazlası kullanılamaz durumda. Günlük gaz ve yakıt ihtiyacı karşılanamıyor.
Toparlanma Umutları
Suriye ekonomisinin toparlanması, Deir Ezzor bölgesindeki petrol ve gaz rezervlerine bağlı. Analistlere göre toparlanma on yıl sürebilir. Siyasi istikrar ve dış destek şart.
Yoksulluk ve İşsizlik
Nüfusun yüzde 69’u yoksulluk sınırının altında yaşıyor. Aşırı yoksulluk arttı. İşsizlik oranı yüzde 50’nin üzerinde. Deprem durumu daha da kötüleştirdi.
Uluslararası Destek
Suriye’nin yeniden inşası için dış destek şart. AB, Körfez ülkeleri, Çin ve Türkiye’nin desteği önemli. Siyasi belirsizlikler, destek konusunda soru işaretleri yaratıyor.
Suriye’nin yeniden inşası için uzun ve zorlu bir yol gerekiyor. Uluslararası toplumun desteği, ülkenin geleceği için kritik öneme sahip.