Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, finans dışındaki firmaların döviz açığı pandemi sonrası zirve yaptı. Kasım 2024’te net döviz pozisyonu açığı ciddi bir artış gösterdi.
Döviz varlıklarında sert düşüş yaşandı
TCMB’nin açıkladığı verilere göre, kasım ayında finans dışındaki firmaların döviz varlıkları bir önceki aya göre 4 milyar 942 milyon dolar azaldı. Aynı dönemde yükümlülüklerde ise 181 milyon dolarlık bir artış görüldü. Bu gelişmeler sonucunda net döviz pozisyonu açığı 5 milyar 123 milyon dolar artarak 132 milyar 798 milyon dolara ulaştı.
Varlık dağılımı detayları dikkat çekiyor
Varlık dağılımına bakıldığında, yurt içi bankalardaki mevduat 4 milyar 623 milyon dolar, ihracat alacakları 775 milyon dolar ve menkul kıymetler 83 milyon dolar azaldı. Buna karşın, yurt dışına yapılan doğrudan sermaye yatırımları 540 milyon dolar artış gösterdi.
Yükümlülüklerde farklı dinamikler öne çıktı
Kasım ayında yurt içinden sağlanan nakdi krediler 1 milyar 955 milyon dolar artış gösterdi. Ancak yurt dışından sağlanan nakdi krediler 1 milyar 582 milyon dolar, ithalat borçları ise 192 milyon dolar azaldı. Yurt içinden sağlanan kısa vadeli kredilerde 631 milyon dolarlık bir artış yaşandı. Öte yandan, yurt dışından sağlanan kısa vadeli krediler 1 milyar 648 milyon dolar, uzun vadeli krediler ise 127 milyon dolar düştü.
Kısa vadeli döviz pozisyonunda gerileme
Kasım 2024 döneminde kısa vadeli varlıklar 133 milyar 756 milyon dolar olarak hesaplanırken, kısa vadeli yükümlülükler 109 milyar 294 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti. Kısa vadeli net döviz pozisyonu fazlası bir önceki aya göre 4 milyar 465 milyon dolar azalarak 24 milyar 461 milyon dolara geriledi. Kısa vadeli yükümlülüklerin toplam yükümlülükler içindeki payı ise yüzde 37 oldu.
Finans dışındaki firmaların döviz açığı, kasım ayında pandemi sonrası en yüksek seviyeye ulaştı. TCMB verileri, döviz varlıklarındaki azalma ve yükümlülüklerdeki artışın bu durumu tetiklediğini ortaya koyuyor.