Emekli maaşı, sigortalı bir kişinin vefatından sonra geride kalan aile bireylerine belirli şartlar altında bağlanabilir. Ancak, bekar bir kişinin vefat etmesi durumunda emekli maaşının kime kalacağı merak konusudur.
Bu süreçte en önemli faktör, SGK‘nın ölüm aylığı ve yetim maaşı için belirlediği kurallardır. Peki, bekar ölen bir kişinin maaşı anne ve babasına bağlanabilir mi? Kardeşleri maaş alabilir mi? İşte detaylar…
Bekar Ölen Kişinin Emekli Maaşı Kimlere Bağlanır?
SGK mevzuatına göre, bir kişi vefat ettiğinde emekli maaşı, geride kalan hak sahiplerine belirli oranlarda bağlanır. Ancak, kişi bekar ise, dul maaşı veya eşe bağlanacak bir hak söz konusu olmaz.
Bekar ölen bir kişinin maaş hakkından şu kişiler yararlanabilir:
- Anne ve baba (belirli şartlar altında)
- 18 yaş altındaki veya öğrenci olan kardeşler
Ancak, bu kişilerin yetim maaşı veya ölüm aylığı alabilmesi için belirli şartları taşıması gerekir.
Anne ve Baba Yetim Maaşı Alabilir mi?
Vefat eden kişi bekâr ve çocuksuz ise, anne ve babası belirli şartlar altında yetim maaşı alabilir. Ancak, bu hak herkese verilmez ve bazı ekonomik kriterler aranır.
Anne ve babanın maaş alabilmesi için şartlar:
- Anne veya babanın herhangi bir sosyal güvencesi olmamalıdır (SGK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı gibi).
- Anne veya babanın gelir durumu düşük olmalıdır (asgari ücretin altında bir gelirleri olması gerekir).
- Başka bir çocuğundan dolayı SGK’dan maaş almıyor olmaları gerekir.
Bu şartlar sağlanırsa anne ve babaya maaşın %25’i oranında ölüm aylığı bağlanabilir.
Bekar Ölen Kişinin Kardeşleri Maaş Alabilir mi?
SGK mevzuatına göre, vefat eden kişinin kardeşleri sadece belirli durumlarda yetim maaşı alabilir:
- Kardeş, 18 yaşından küçükse maaş alabilir.
- Öğrenci ise, erkek kardeşler 25 yaşına kadar yetim maaşı alabilir.
- Kız kardeşler, evlenmemiş ve sigortalı bir işte çalışmıyorsa yetim maaşı alabilir.
Eğer kardeşler çalışıyorsa veya kendi emekli maaşları varsa, yetim maaşı alamazlar.
SGK Ölüm Aylığı Kimlere Verilir?
SGK’nın belirlediği genel kurallara göre, ölüm aylığı şu kişilere bağlanabilir:
- Eş (dul maaşı olarak %50 veya %75 oranında)
- Çocuklar (yetim maaşı olarak %25 veya %50 oranında)
- Anne ve baba (belirli şartları sağlıyorsa %25 oranında)
Bekâr ölen kişilerin çocukları veya eşi olmadığından, maaş yalnızca anne-baba ve kardeşler arasında paylaşılabilir. Ancak, yukarıda belirtilen şartlara uygun olunması gerekir.
Bekar Ölen Kişinin Emekli Maaşı Devlete Mi Kalır?
Eğer hak sahiplerinden hiçbiri SGK’nın belirlediği kriterlere uymuyorsa maaş bağlanmaz ve emekli maaşı tamamen kesilir. Bu durumda kalan maaş devlete aktarılır ve miras olarak nakit bir ödeme yapılmaz.
Ancak, SGK kapsamında birikmiş maaş ödemeleri varsa (örneğin, vefat ettiği ayın maaşı), bu tutar mirasçılara ödenebilir.
Anne ve Baba Yetim Maaşı İçin Nasıl Başvuru Yapabilir?
Anne ve baba SGK’ya başvurarak ölüm aylığı talep edebilir. Başvuru için gereken belgeler şunlardır:
- Kimlik belgesi
- Vefat eden kişinin ölüm belgesi
- Anne ve babanın gelir durumunu gösteren belge
- SGK ölüm aylığı başvuru formu
Başvurular SGK İl veya İlçe Müdürlükleri’ne yapılabilir ve genellikle 1-2 ay içinde sonuçlanır.
Eğer bekar bir kişi vefat ederse emekli maaşı tamamen kesilmez ve belirli şartları sağlayan anne, baba veya kardeşlerine yetim maaşı olarak bağlanabilir.
Ancak, hak sahipleri SGK’nın belirlediği gelir şartlarına uygun değilse, maaş tamamen kesilir ve devlete kalır. Yetim maaşı almak isteyen hak sahiplerinin SGK’ya başvurarak durumlarını belgelemeleri gerekmektedir.
