Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin karşı karşıya olduğu temel sorunları ele almak için STK’lar bir araya geldi. Bölgede yapılacak panelin gündemini belirlemek amacıyla düzenlenen toplantıda, yörenin sivil toplum yöneticileri ve kanaat önderleri, bölgeye dair en önemli sorunları ve çözüm önerilerini masaya yatırdı.
Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde 5 Kritik Sorun
Toplantıda, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yapılacak bir panelde, beş önemli gündem maddesi öne çıktı: Tarım ve hayvancılık sorunları, lojistik darboğazları, finansmana erişim kısıtları, kalifiye işgücü arzı ve kadın nüfusun iş yaşamına katılımı ve teşvik sistemlerindeki sorunlar.
Tarım ve Hayvancılıkta Değişen Koşullar
Değişen koşulları dikkate alınarak tarım ve hayvancılığın ayrıntılı ele alınması, nelerin olabileceği, nelerin olamayacağı ve hangi önlemlerin alınması gerektiği sorgulanmalı. Mülkiyet yapısı, toprak işlenmesi, teknolojinin gerektirdiği işletmelerin ölçeklendirilmesi, toprak özellikleri, sulama potansiyelleri, GAP hedefleri, işgücü darboğazı, tarımsal girdiler, depolama ve lojistik sistemler, hasat ve değer zincirindeki kayıplar, mera odaklı hayvancılık ve tarımsal ürün işleyen tesislerin kapasite ve teknik olanakları tartışılmalı.
Lojistik Darboğazlarının Aşılması
Coğrafi koşulların belirlediği lojistik darboğazlarının aşılması için demiryolu sistemi, karayolu taşımacılığı, havayolu, pipelene taşımaları, Bir Yol ve Bir Kuşak bağlamındaki fırsat ve tehlikeler, Zengezur koridoru potansiyelleri ve olası kısıtlar değerlendirilmeli. Doğu Akdeniz Havzası ve Doğu Güneydoğu Ana Planı, mevcut demiryolu ağının kapasitesi, bölgenin yurtiçi ve komşu ülkelerle ticaret potansiyeli, üretim imkânları ve lojistik dezavantajların aşılmasının yol ve yöntemleri tartışılmalı.
Finansmana Erişilebilirlik Sorunu
Doğu ve Güneydoğu Bölgesi’nin özel koşullarının yarattığı finansmana erişim kısıtları, var olan mekanizmalar, geliştirilebilecek yeni yapılar ve işlevler bağlamında irdelenmeli. Fiziki sermaye stoku ekspertiz değerlendirilmelerinde kullanılan ölçütler, pozitif ayrımcılık yapılabilecek alanlar, banka sisteminin uygulamaları, banka sistemi dışında sağlanan kaynakların sonuçları ve finansmana erişilebilirlik için geliştirilebilecek yeni sistemler tartışılmalı.
Kalifiye İşgücü Arzı ve Kadınların İş Yaşamına Katılımı
Kalifiye işgücü arzı ve kadın nüfusun iş yaşamına katılımı, bölgenin temel sorunlarından biri. İşgücü hareketleri, iş süreçleri, örgün eğitim sisteminin yetersizliği, yaygın eğitimle kalifiye işgücü yetiştirmenin maliyeti, işgücü devir hızı, imalat kesimindeki yapılanma, hizmet kesimi ve tarımsal üretimde işgücü arzı, iş yerlerine rehberlik eden birimlerin etkinliği gibi konular ele alınmalı.
Teşvik Sistemleri
Uygulamada olan teşvik sistemlerinin ciddi boşluklar oluşturduğu düşünülüyor. Bölgede daha etkin kaynak kullanımı için teşvik sistemlerinin yeniden tasarlanması ihtiyacı var. Ülkemizin uzun yıllara dayalı bölgesel kalkınmayı hızlandırmaya yönelik uyguladığı teşvik sisteminin sonuçları, yeni nesil teşvik sistemlerinin içeriği, teşvik sistemlerinin ölçeklendirilmesi, saha ihtiyaçları, kamu kurumlarının koordineli çalışması ve sonuçların kamuoyuyla paylaşımı tartışılmalı.
Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin geleceği için kritik bir öneme sahip bu sorunların, yapılacak panelde ayrıntılı olarak ele alınması ve çözüm önerilerinin sunulması hedefleniyor. Toplantıda elde edilen verilerin, bölgenin kalkınmasına katkı sağlayacak bir yol haritası oluşturulmasına yardımcı olması bekleniyor.
