Finans dışı firmaların döviz açığı pandemi sonrası zirveye ulaştı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın kasım ayı verilerine göre, finans dışı firmaların net döviz açığı ciddi bir artış gösterdi. Pandemi sonrası dönemde bu açık, en yüksek seviyesine ulaştı ve ekonomide dikkat çekici bir tablo oluştu.

Döviz varlıklarında belirgin düşüş yaşandı

Kasım ayında finans dışı firmaların döviz varlıkları, bir önceki aya göre 4 milyar 942 milyon dolar azaldı. Bu düşüş, özellikle yurt içi bankalardaki mevduatlar, ihracat alacakları ve menkul kıymetlerde gerçekleşen kayıplardan kaynaklandı. Yurt içi bankalardaki mevduatlar 4 milyar 623 milyon dolar, ihracat alacakları 775 milyon dolar, menkul kıymetler ise 83 milyon dolar azaldı.

Yükümlülüklerde karmaşık bir tablo

Firmaların yükümlülükleri, kasım ayında 181 milyon dolarlık bir artış gösterdi. Yurt içinden sağlanan nakdi krediler 1 milyar 955 milyon dolar artarken, yurt dışından sağlanan nakdi krediler 1 milyar 582 milyon dolar ve ithalat borçları 192 milyon dolar azaldı. Kısa vadeli yükümlülüklerin toplam yükümlülüklere oranı ise yüzde 37 seviyesinde kaydedildi.

Kısa vadeli pozisyonlarda daralma

Kasım 2024 döneminde kısa vadeli varlıklar 133 milyar 756 milyon dolar olarak gerçekleşti. Ancak kısa vadeli yükümlülükler 109 milyar 294 milyon dolar oldu. Kısa vadeli net döviz pozisyonu fazlası, bir önceki aya göre 4 milyar 465 milyon dolar azalarak 24 milyar 461 milyon dolara geriledi.

Döviz açığının temel nedenleri

Merkez Bankası verilerine göre, döviz açığına etki eden başlıca nedenler arasında yurt içi mevduatlarda yaşanan azalma ve kredilerdeki dengesizlik bulunuyor. Ayrıca, yurt dışından sağlanan uzun vadeli kredilerdeki gerileme de döviz pozisyonunu olumsuz yönde etkiledi.

Türkiye ekonomisinde finans dışı sektörlerin döviz açığı, kasım ayında pandemi sonrası en yüksek seviyeye ulaştı. Bu durum, ekonomideki kırılganlığı artırırken, döviz yönetimine yönelik yeni stratejilerin gerekliliğini ortaya koyuyor.