Parasal Sıkılaşma: Yüksek Gelir Grubuna Hitap Eden Ürünlerde Dikkat Çeken Düşüş

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), parasal sıkılaşmanın gelir gruplarına etkilerini analiz ederek dikkat çekici sonuçlar sundu.

Parasal Sıkılaşma Tüketim Harcamalarını Nasıl Etkiledi?

TCMB’nin analizine göre, sıkı para politikaları tüm gelir gruplarında tüketim harcamalarında yavaşlamaya neden oldu. Ancak bu yavaşlama, özellikle yüksek gelir grubuna hitap eden ürünlerde daha belirgin şekilde yaşandı. Sıkılaşma öncesinde yüksek gelirli bireylerin harcamaları diğer gruplara kıyasla çok daha güçlüydü.

Gelir Gruplarına Göre Harcama Kalıpları İncelendi

TCMB, farklı gelir gruplarının harcama kalıplarını TÜİK’in Hanehalkı Bütçe Anketi verileri üzerinden analiz etti. Ancak bu verilerin yıllık yayımlanması nedeniyle, daha güncel sonuçlar elde etmek için dolaylı yöntemler kullanıldı. Perakende sektörünün ciro ve satış hacmi verileri analiz edilerek ürünler gelir gruplarına göre kategorilere ayrıldı.

Yüksek Gelir Grubunda Ciro Artışı Düşüş Gösterdi

2023’ün ikinci çeyreğinde, yüksek gelir grubuna hitap eden ürünlerin ciroları düşük gelir grubuna kıyasla bir buçuk kat daha fazla artış gösterdi. Ancak parasal sıkılaşma sonrası her iki grubun ciro artış oranları benzer seviyelere geriledi. Yüksek gelir grubunda ciro artış oranları düşük gelir grubunun altına düştü.

Satış Hacimleri de Benzer Şekilde Etkilendi

Yüksek gelir grubuna hitap eden ürünlerin satış hacimlerindeki artış parasal sıkılaşma öncesinde düşük gelir grubunun üç katıydı. Ancak sıkılaşma sonrası bu fark kapandı ve artış oranları yakın seviyelere geldi. Yine de yüksek gelir grubunun satış hacmi artışı, diğer grupların bir miktar üzerinde kaldı.

Tasarruf Eğilimi Güçleniyor

Analiz, yüksek gelir grubunun sıkılaşma döneminde tasarrufa yöneldiğini ve harcamalarını azalttığını ortaya koyuyor. Bu durum, parasal sıkılaşmanın gelir grupları üzerindeki farklı etkilerini açıkça gözler önüne seriyor.

Parasal sıkılaşma tüm gelir gruplarında harcamaları yavaşlatırken, en belirgin düşüş yüksek gelir grubunda yaşandı. TCMB’nin analizi, bu grubun tasarrufa yöneldiğini ve harcamalarını azalttığını gösteriyor.