Reel sektörün döviz açığı salgın sonrası rekor seviyede

Finansal kesim dışındaki şirketlerin net döviz pozisyonu açığı, Kasım 2024’te bir önceki aya göre 5 milyar 123 milyon dolar arttı.

Kasım ayında döviz varlıklarında sert düşüş

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), finansal kesim dışındaki firmaların döviz varlık ve yükümlülüklerine ilişkin Kasım 2024 verilerini açıkladı. Bu verilere göre, şirketlerin döviz varlıkları 4 milyar 942 milyon dolar azaldı. Aynı dönemde döviz yükümlülükleri ise 181 milyon dolar arttı. Net döviz pozisyonu açığı ise 132 milyar 798 milyon dolar seviyesine yükseldi.

Varlık dağılımındaki değişimler dikkat çekti

Kasım 2024’te yurt içi bankalardaki mevduatlar 4 milyar 623 milyon dolar azaldı. İhracat alacakları 775 milyon dolar, menkul kıymetler ise 83 milyon dolar düşüş kaydetti. Buna karşılık, yurt dışına yapılan doğrudan sermaye yatırımları 540 milyon dolar arttı. Tüm bu değişimler neticesinde firmaların toplam döviz varlıklarında 4 milyar 942 milyon dolarlık bir azalma yaşandı.

Yükümlülüklerdeki artış vade yapısına göre değişti

Yükümlülüklerde, yurt içinden sağlanan nakdi krediler 1 milyar 955 milyon dolar artarken, yurt dışından sağlanan nakdi krediler 1 milyar 582 milyon dolar azaldı. İthalat borçları ise 192 milyon dolar geriledi. Kısa vadeli yükümlülükler 631 milyon dolar, uzun vadeli yükümlülükler ise 1 milyar 324 milyon dolar arttı. Yurt dışından sağlanan kısa vadeli krediler 1 milyar 648 milyon dolar azalırken, uzun vadeli kredilerde ise 127 milyon dolarlık bir düşüş görüldü.

Kısa vadeli döviz pozisyonu fazlası azaldı

Kasım 2024 itibarıyla kısa vadeli döviz varlıkları 133 milyar 756 milyon dolar, kısa vadeli yükümlülükler ise 109 milyar 294 milyon dolar olarak gerçekleşti. Bunun sonucunda kısa vadeli net döviz pozisyonu fazlası 24 milyar 461 milyon dolar oldu. Ancak bu rakam, bir önceki aya göre 4 milyar 465 milyon dolar azaldı. Kısa vadeli yükümlülüklerin toplam yükümlülükler içindeki payı ise yüzde 37 seviyesinde gerçekleşti.

Reel sektörün döviz açığında yaşanan bu artış, ekonomik dengesizlikler açısından dikkatle izlenmesi gereken bir konu olarak öne çıkıyor. Firmaların varlık ve yükümlülüklerinde yaşanan değişimler, piyasa koşullarını ve ekonomik beklentileri yakından etkiliyor.