ABD ekonomisi, son dönemde açıklanan veriler ve bilançolar ile ‘yumuşak iniş’ senaryosuna işaret ediyor. Ülkede enflasyonun yavaşladığı ve ekonomik büyümenin gücünü koruduğu gözleniyor. ‘Yumuşak iniş’, aşırı ısınmış bir ekonominin, enflasyonu kontrol altında tutmak amacıyla para politikası araçları kullanılarak resesyona neden olmayacak seviyede soğutulması anlamına geliyor.
ABD’de ‘Yumuşak İniş’ Senaryosu
ABD Merkez Bankası‘nın (Fed) enflasyonla mücadeleyi ‘yumuşak iniş’ ile mi yoksa ‘sert iniş’ ile mi sonlandıracağı merak konusu. Son dönemde açıklanan veriler ve bilançolar, enflasyonun yavaşladığı ve ekonomik büyümenin gücünü koruduğu ‘yumuşak iniş’ senaryosuna işaret ediyor.
‘Yumuşak İniş’ Nedir?
Yumuşak iniş, bir uçağın yere kontrollü ve kademeli şekilde inmesi gibi bir ekonominin para politikası sıkılaştırması ve bunun olası ekonomik etkisiyle ilgili kullanılan bir ifade. ‘Yumuşak iniş’, enflasyonu kontrol etmek için para politikası araçlarının kullanılmasıyla resesyona neden olmadan ekonominin soğutulmasını ifade ediyor.
Faiz Oranları ve ‘Yumuşak İniş’
Merkez bankaları, enflasyonu düşürmek için faiz oranlarını artırdığında işsizliğin büyük ölçüde artmasına ve GSYH büyümesinin negatife dönmesine yol açmazsa ‘yumuşak iniş’ sağlanmış oluyor. Faiz oranları artırılır, enflasyon düşürülür ancak bu bir resesyona ve yüksek işsizliğe neden olursa ekonomi ‘sert iniş’ yapmış oluyor.
ABD’de ‘Yumuşak İniş’ Örnekleri
ABD’de 1990’ların ortalarında yaşanan para politikası sıkılaştırma dönemi, güçlü bir iş gücü piyasası ve resesyon yaşanmamasıyla ‘yumuşak iniş’ olarak kabul ediliyor. Fed Başkanı Alan Greenspan’in yönetiminde gerçekleştirilen parasal sıkılaştırma sonucu yaşanan bu dönemde, ekonomi büyürken ve işsizlik oranı düşerken enflasyonun yükselme ihtimalinden endişe duyan Fed, faiz oranlarını artırmıştı.
İş Gücü Piyasasının Önemi
Ekonomistler, Fed’in faiz artırımlarından sonra yumuşak bir iniş gerçekleştirme olasılığını değerlendirmek için iş gücü piyasasının gücüne bakıyor. Fed’in enflasyonu düşürürken resesyondan kaçınıp kaçınamayacağını değerlendirirken bakılması gereken en önemli gösterge işsizlik oranı.
ABD’de İşsizlik ve Ekonomik Büyüme
ABD’de 2020’de Kovid-19 salgını sırasında işsizlik oranı büyük buhran’dan sonraki en yüksek seviyesini gördü. Salgının ardından toparlanma çabalarıyla işsizlik oranı kademeli olarak azaldı. Ancak Fed’in Mart 2022’de başladığı sıkılaştırma adımlarıyla iş gücü piyasası soğumaya başladı.
Enflasyon ve Bilanço Sezonu
Kovid-19 salgını sırasındaki kısıtlamaların hafifletilmesi, tedarik zincirinde yaşanan aksaklıklar ve önemli mali ve parasal teşviklerle enflasyon 2021’de yükselişe geçti. Fed’in sıkı para politikasıyla enflasyon yavaşladı. Ekim ayında başlayan bilanço sezonu da piyasalarda ‘yumuşak iniş’ iyimserliğini artırdı.
Belirsizlikler ve İyimserlik
Bankaların beklenenden iyi gelen finansal sonuçlarının yanı sıra yöneticilerinin açıklamaları da piyasalardaki iyimser havayı destekledi. Ancak bazı analistler, Orta Doğu’daki çatışmalar ve kasım ayındaki ABD başkanlık seçimlerinin olası sonuçları gibi bu iyimserliği bozabilecek belirsizlikler olduğunu kaydetti.
ABD ekonomisi, ‘yumuşak iniş’ senaryosuna doğru ilerliyor gibi görünüyor. Enflasyon düşüşü ve ekonomik büyüme, Fed’in sıkı para politikasının olumlu etkilerini gösteriyor. Ancak Orta Doğu’daki çatışmalar ve ABD başkanlık seçimleri gibi belirsizlikler hala mevcut. Bu belirsizlikler, ‘yumuşak iniş’ senaryosunu bozabilir.
