Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verileri, finans dışındaki firmaların döviz pozisyonundaki dikkat çekici artışı ortaya koydu. Kasım 2024 döneminde finansal kesim dışındaki firmaların net döviz açığı, pandemi sonrası en yüksek seviyeye ulaştı ve 132 milyar 798 milyon dolar olarak kaydedildi.
Döviz varlıklarında azalma dikkat çekti
Finans dışındaki firmaların döviz varlıkları, Kasım 2024 itibarıyla bir önceki aya göre 4 milyar 942 milyon dolar azaldı. Bu azalma, yurt içi bankalardaki mevduatlar, ihracat alacakları ve menkul kıymetlerde meydana gelen düşüşlerden kaynaklandı. Yurt içi bankalardaki mevduatlar 4 milyar 623 milyon dolar, ihracat alacakları 775 milyon dolar ve menkul kıymetler ise 83 milyon dolar azaldı. Buna karşın, yurt dışına doğrudan sermaye yatırımlarında 540 milyon dolarlık bir artış kaydedildi.
Döviz yükümlülüklerinde karmaşık tablo
Kasım 2024’te finans dışı firmaların döviz yükümlülükleri ise 181 milyon dolar artış gösterdi. Yurt içinden sağlanan nakdi krediler 1 milyar 955 milyon dolar artarken, yurt dışından sağlanan nakdi krediler 1 milyar 582 milyon dolar ve ithalat borçları 192 milyon dolar azaldı. Kısa vadeli kredilerde yurt içinden sağlananlar 631 milyon dolar artış gösterirken, yurt dışından sağlanan kısa vadeli krediler 1 milyar 648 milyon dolar azaldı. Uzun vadeli kredilerde ise 127 milyon dolarlık bir düşüş görüldü.
Kısa vadeli pozisyon fazlası düştü
Kasım 2024’te kısa vadeli varlıklar 133 milyar 756 milyon dolar olurken, kısa vadeli yükümlülükler 109 milyar 294 milyon dolar olarak gerçekleşti. Kısa vadeli net döviz pozisyonu fazlası, bir önceki aya göre 4 milyar 465 milyon dolar azalarak 24 milyar 461 milyon dolara geriledi. Kısa vadeli yükümlülüklerin toplam yükümlülükler içindeki payı ise yüzde 37 olarak kaydedildi.
Türkiye ekonomisinin önemli bir göstergesi olan finans dışı firmaların döviz pozisyonundaki bu hareketlilik, dikkatle takip edilmeli. Döviz açığındaki artış, küresel ve yerel ekonomik koşulların etkisiyle birlikte gelecekte daha fazla önem kazanabilir.