Türkiye’de birçok kişi, SGK‘dan hem kendi emekli maaşını hem de vefat eden babasının maaşını alıp alamayacağını merak ediyor. Özellikle dul ve yetim aylıkları, belirli şartları sağlayan kişilere bağlanmaktadır. Ancak hem kendi emekli maaşınızı alıp hem de babanızın maaşından yararlanabilir misiniz?
Bu konuda kişinin sigorta statüsü (SSK, Bağ-Kur veya Emekli Sandığı) belirleyici bir faktördür. Eğer şartlar uygunsa, bazı durumlarda hem kendi emekli maaşını hem de babadan yetim maaşı almak mümkün olabilir. Peki, kimler bu haktan yararlanabilir ve hangi oranlarda maaş bağlanır? İşte tüm detaylar…
Kendi Emekli Maaşı Olan Kişi Babasından Yetim Maaşı Alabilir mi?
Genel olarak SGK’nın belirlediği kurallara göre, kendi emekli maaşı olan bir kişi aynı anda babasından yetim maaşı alabilir mi sorusunun cevabı kişinin sigorta statüsüne bağlıdır.
Şu durumlar dikkate alınmalıdır:
- Kendi emekli maaşınızı hangi sigorta kolundan aldığınız önemlidir.
- Babanızın maaşı hangi sigorta sistemine bağlıydı? (SSK, Bağ-Kur veya Emekli Sandığı)
- Sigorta türlerine göre farklı oranlarda maaş bağlanabilir veya hiç maaş alınamayabilir.
SGK, aynı anda birden fazla aylık bağlama konusunda bazı sınırlamalar getirmiştir. Ancak, bazı istisnalar bulunur.
Hangi Durumlarda Hem Kendi Emekli Maaşı Hem de Babadan Yetim Maaşı Alınabilir?
- Kendi Emekli Maaşı SSK veya Bağ-Kur’dan, Babasının Maaşı Emekli Sandığı’ndan Olanlar
- Eğer kişinin kendi emekli maaşı SSK veya Bağ-Kur’dan bağlanmışsa ve babası Emekli Sandığı (4C) emeklisi ise yetim maaşı alabilir.
- Bu durumda, kişinin dul olup olmadığı da maaş oranlarını etkileyebilir.
- Kendi Emekli Maaşı Emekli Sandığı’ndan, Babasının Maaşı SSK veya Bağ-Kur’dan Olanlar
- Bu durumda genellikle yetim maaşı bağlanmaz. SGK, aynı statüden birden fazla maaş bağlamadığı için Emekli Sandığı’ndan emekli olanlar, SSK veya Bağ-Kur emeklisi babalarından maaş alamazlar.
- Dul Kadınlar İçin İstisnalar
- Eğer kişi dul ise ve eşinden dul maaşı alıyorsa, aynı zamanda babasından yetim maaşı alma ihtimali doğabilir. Ancak, sigorta statülerinin farklı olması gerekmektedir.
- Kendi Emekli Maaşı Olan Kişi Annesinden de Maaş Alabilir mi?
- Eğer hem anne hem baba vefat ettiyse, her ikisinin de maaşı farklı sigorta türlerine bağlıysa (örneğin biri SSK, diğeri Emekli Sandığı), kişi anne ve babasından ayrı ayrı maaş alabilir.
Yetim Maaşı Oranları ve Koşulları
Yetim maaşı alacak kişinin durumu, maaş oranlarını etkiler:
- Yetim maaşı oranları:
- Bekâr veya dul kadınlar için %50 – %75
- Erkek çocuklar için eğitim durumuna göre değişen oranlar
- Çalışan veya emekli olanlar için oranlar düşebilir
- Yetim maaşı alınabilmesi için:
- Evli olmamak
- Belli bir yaş sınırını aşmamak (erkek çocuklar için)
- Sigorta statüsüne göre uygun olmak
Bu faktörler göz önüne alınarak, SGK yetim maaşı hesaplamalarını yapar ve başvuruları değerlendirir.
Kendi Emekli Maaşı Olanlar Babasının Maaşı İçin Nasıl Başvuru Yapabilir?
Yetim maaşı başvurusu için şu adımları izleyebilirsiniz:
- SGK İl veya İlçe Müdürlüğü’ne giderek başvuruda bulunun.
- Kimlik belgesi, vefat eden babanın SGK bilgileri ve sigorta statünüzü gösteren belgeleri hazırlayın.
- Başvurunuz SGK tarafından incelenir ve maaş bağlanıp bağlanamayacağı belirlenir.
- Eğer şartlar uygunsa, maaş bağlanır ve her ay hesabınıza yatırılır.
Bu süreç genellikle 1-2 ay içinde tamamlanmaktadır.
Eğer sigorta statüleri farklıysa, kişi hem kendi emekli maaşını hem de babasından yetim maaşı alabilir. Ancak, SSK ve Bağ-Kur emeklileri genellikle Emekli Sandığı’ndan maaş alabilmektedir. Aynı sigorta koluna bağlı olanlar için çifte maaş hakkı verilmemektedir.
Başvuru yapmadan önce SGK’ya danışarak güncel şartları öğrenmek en sağlıklı yol olacaktır.